Noże tokarskie jak wiadomo mają zastosowanie przy tokarkach, które odpowiedzialne są za skrawanie. Noże tokarskie posiadają jedno ostrze i dzięki niemu możemy wykonać toczenie zewnętrzne i wewnętrzne. Obrabiany przedmiot najczęściej ma kształt walca lub innej bryły obrotowej i dzięki nożom tokarskim możliwe jest uformowanie go w inny kształt. Oprócz toczenia przy ich użyciu można dokonać także przecinania, wcinania, gwintowania oraz rowkowania. Tokarki są często używanym urządzeniem do wytwarzania gwintów. Z czego zbudowany jest nóż tokarski i jakie są jego typy? Jakich jeszcze maszyn użyjemy do robienia gwintów?
Jak wygląda nóż tokarski?
Nóż tokarski zbudowany jest z dwóch elementów – roboczego i chwytowego. Część chwytowa montowana jest prosto w tokarce, część robocza dla odmiany zawiera kilka innych elementów i to dzięki niej możliwa jest praca noża. Jej elementem jest powierzchnia natarcia i przyłożenia, krawędź skrawająca, ostrze i naroże. Wszystkie części mają inne zadanie i wystarczy, że nie będzie jednej z nich i nóż będzie bezużyteczny. Noże tokarskie zbudowane mogą być ze stali szybkotnącej i znajdą wtedy zastosowanie przy kształtowaniu stali, staliwa, żeliwa oraz miękkiego mosiądzu. Drugi materiał, z którego mogą być wykonane to płytki z węglików spiekanych, które można dodatkowo podzielić na rodzaj S i H i każde będą stosowane do innych materiałów.
Na jakie kategorie można podzielić noże tokarskie?
Noże tokarskie pogrupować można ze względu na różne kryteria. Najczęściej spotkać można się z podziałem według techniki kształtowania. Wtedy wyróżniamy noże punktowe, kształtowe i obwiedniowe. Noże punktowe stykają się z obrabianym materiałem punktowo, czyli jedynie czubkiem ostrza. Noże kształtowe będą obrabiały materiał rantem ostrza, a noże obwiedniowe cechują się kształtowaniem poprzez przetaczanie się po powierzchni.
Inną metodą na podział noży tokarskich będzie uwzględniający ich budowę.
Wyróżnimy w takich sytuacjach noże tokarskie jednolite, składane, noże z płytką lutowaną i noże oprawkowe. Noże jednolite są stworzone tylko z jednego typu materiału i najczęściej będzie to stal, składane za to posiadają wymienne płytki z węglików spiekanych. Noże mające płytkę lutowaną wykorzystywane są do toczenia wzdłużnego, zewnętrznego a także wewnętrznego, ale też do przecinania i planowania. Noże oprawkowe dla odmiany tworzą nowe noże tokarskie, które mają niepospolite formy – promieniowe, przezieraki, wytaczaki i zdzieraki.
Za pomocą jakich narzędzi najlepiej obrabiać gwinty?
Gwinty można tworzyć na parę różnych sposobów. Rozróżnić można obróbkę za pomocą walcowania, frezowania, szlifowania, nacinania gwintownikiem, nożami stycznymi wagnera albo nacinania na tokarce.
Dostępne na rynku noże styczne wagnera są bardzo profesjonalnym oraz skomplikowanym narzędziem, ale przy wykorzystaniu ich obróbka przebiega bardzo szybko.
Jednymi z prostszych technik jest nacinanie na gwintowniku i nacinanie gwintu narzynką. Przeważnie będą one również stosowane w domowych pracowniach jeśli tylko mamy właściwe narzędzia. Powinniśmy także mieć na uwadze, że na gwintowniku zrobimy jedynie gwinty wewnętrzne, a za pomocą narzynki gwinty zewnętrzne.
Źródło: Szlifmet – noże wagnera